Page 104 - คู่มือการส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการพยาธิว
P. 104
ิ
คู่มือส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการพยาธิวทยา
ั
crossmatching เหมาะส าหรบผู้ป่วยที่มโอกาสใช้เลือดนอย ถ้าผู้ป่วยจ าเป็น ต้องใช้เลือด
ี
้
แน่นอนควรขอเลือดแบบ crossmatching
- วิธีนี้เหมาะส าหรับการจองเลือดที่เป็น elective case ที่มีโอกาสใช้เลือดน้อย สามารถจองได้
ทั้งผู้ป่วยศัลยกรรมและผู้ป่วยที่ไม่ผ่าตัด
็
ี
- เมอผู้ป่วยมความจ าเป็นต้องใช้เลือดกสามารถท า crossmatching เบื้องต้น (partially
ื่
ึ่
็
crossmatched) ซงใช้เวลาประมาณ 10 - 15 นาที หรอถ้าผู้ป่วยไมเรงด่วนกให้ยึดเวลาตามการ
่
ื
่
ขอใช้เลือดปกติ
- ในผู้ป่วยเด็กอายุนอยกว่า 10 ปี และ/หรอ ผู้ป่วยม unexpected antibody เจ้าหนาที่
ื
้
้
ี
ห้องปฏิบัติการคลังเลือดฯ จะแก้ไขรายการเป็นการส ารองเลือดให้ 1 ยูนิต
2.9.2 การท า crossmatching ประกอบด้วย การตรวจหมเลือด ABO, Rh (D) และการตรวจ
ู่
antibody screening และ crossmatching ท าเฉพาะผู้ป่วยที่ขอใช้ PRC, LPRC และ
LDPRC เท่านน เวลาที่ใช้ท า (turnaround time) จะใช้เวลาประมาณ 4 ชั่วโมง ถ้าเลือด
ั้
ื
ี
ี้
ผู้ป่วยมปัญหาอาจใช้เวลานานกว่าน หากหอผู้ป่วยต้องการมีข้อสงสัย หรอ TAT มากกว่า 4
่
ื่
ิ
ชั่วโมง สามารถสอบถามได้ทางโทรศัพท์ ส่วนประกอบของเลือดชนดอนจะไมท า
crossmatching ยกเว้นกรณีผู้ป่วยมี antibody ต่อเกล็ดเลือด
2.9.3 เลือดที่ท า crossmatching แล้วและพร้อมจะให้ผู้ป่วย ต้องมีใบคล้องผูกติดกับทุกยูนิต
ี
3. แนวทำงปฏิบัติในกำรขอเลือด กรณฉุกเฉิน
เมื่อพิจารณาความเร่งด่วนของการใช้เลือดของผู้ป่วยจะมีขั้นตอนการขอและเตรียมเลือด ดังนี้
3.1 ผู้ป่วยเรงด่วนแต่สามารถรอได้ประมาณ 1 ชั่วโมง จะได้เลือดแบบ complete crossmatching ให้ส่ง
่
่
้
blood sample พรอมใบ request โดยระบุความเรงด่วนของความต้องการมาในใบขอ หรอระบบ
ื
คอมพิวเตอร์ (HIS) เป็น urgent complete crossmatched PRC (ใช้เวลา 1 ชั่วโมง) หากไม่มีปัญหา
ในการทดสอบสามารถมารับเลือดได้หลังได้รับการรายงานผลทาง HIS
ิ
3.2 กรณผู้ป่วยที่มอาการหนกและต้องการใช้เลือด 1-2 ยูนต ภายใน 15 นาที ให้ส่งขอเลือดพร้อมกับระบุ
ี
ั
ี
การขอในใบขอหรือระบบคอมพิวเตอร์แบบ partially crossmatched PRC (ใช้เวลา 10-15 นาที) หลัง
ห้องปฏิบัติการคลังเลือดฯ ได้รบตัวอย่างเลือด จะได้รบเลือดจ านวน 1-2 ยูนต ตามความต้องการของ
ั
ั
ิ
แพทย์ผู้ขอภายใน 15 นาที หากต้องการมากกว่า 2 ยูนต ใช้เวลา 15-30 นาที โดยห้องปฏิบัติการคลัง
ิ
ั
เลือดฯ จะท าการทดสอบความเข้ากนได้ของเลือดต่อจนจบกระบวนการ หากผลการท า
crossmatching ไม่เข้ากัน (incompatible) ห้องปฏิบัติการคลังเลือดฯ จะโทรศัพท์แจ้งงดการใช้เลือด
ยูนิตนั้น และจัดหาเลือดที่เข้ากันได้ให้แทน
3.3 ผู้ป่วยที่มีอาการหนักมากรอไม่ได้ ให้โทรศัพท์แจ้งห้องปฏิบัติการคลังเลือดฯ เตรียม uncrossmatched
ิ
้
group O red cell ชนด LPRC โดยแจ้งชื่อแพทย์ผู้ขอด้วยทุกครง และให้เจ้าหนาที่หอผู้ป่วยนาใบ
ั้
request ที่มีลายเซ็นแพทย์ไปรับเลือดทันที ขอให้ส่งเลือดผู้ป่วยไปให้ห้องปฏิบัติการคลังเลือดฯ โดยเร็ว
ั
ที่สุด โดยท าการตรวจหมู่เลือดและท า crossmatching ภายหลัง ถ้าผล crossmatching เข้ากนไม่ได้
้
เจ้าหนาที่ห้องปฏิบัติการคลังเลือดฯ จะโทรศัพท์แจ้งให้หยุดการให้เลือด และจ่ายเลือดที่ผ่านการท า
crossmatching แล้วให้แทน ในกรณีที่ผู้ป่วยยังต้องการเลือดอีก และผู้ป่วยได้เลือด uncrossmatched
group O แล้ว ให้ส่ง blood sample ใหม่เมื่อขอเลือดเพิ่ม โดยห้องปฏิบัติการคลังเลือดฯ จะพิจารณา
การให้เลือด ดังน ี้
3.3.1 ท า crossmatching ตามหมู่เลือดผู้ป่วย ถ้าไม่เข้ากันให้ LPRC group O ต่อ
3.3.2 ผู้ป่วยใช้เลือดมาก แต่เลือดตามหมู่เลือดของผู้ป่วยมีจ านวนน้อย ให้ใช้ LPRC group O
~ 101 ~