Page 117 - คู่มือการส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการพยาธิว

ิ
คู่มือส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการพยาธิวทยา

3.5 ปัสสาวะ (urine)
็
3.5.1 กอนเกบปัสสาวะควรท าความสะอาดผิวหนงรอบอวัยวะสืบพันธุ์เพศชายและเพศหญิงด้วยสบู่
่
ั
ั
และนาสะอาด ซบด้วยกระดาษช าระ จากนนถ่ายปัสสาวะในช่วงแรกทิ้ง ให้เกบปัสสาวะช่วง
้
ั้
็
กลาง (midstream urine; MSU) ในขวดปราศจากเชื้อ แล้วถ่ายปัสสาวะส่วนที่เหลือทิ้งไป ถ้า
ผู้ป่วยใส่สายสวนปัสสาวะ (catheter) ให้เช็ดสายสวนปัสสาวะด้วย 70% alcohol ก่อน แล้วจึง
ใช้ syringe ดูดปัสสาวะใส่ขวดปราศจากเชื้อ และระบุในการส่งตรวจให้ชัดเจน ว่าเป็น
midstream urine หรือ catheterized urine
3.5.2 น าส่งห้องปฏิบัติการทันที ถ้าส่งไม่ทันภายใน 30 นาที ให้เก็บในตู้เย็น 4 องศาเซลเซียส และห้าม
วางที่อุณหภูมิห้องเกิน 2 ชม.

3.6 อุจจาระ (stool หรือ rectal swab)
3.6.1 อุจจาระที่ส่งการทดสอบ culture aerobe ให้เก็บตัวอย่างอุจจาระเหลวประมาณ 5 mL หรือ ½
ช้อนชาในขวดปราศจากเชื้อมฝาปิดสนิท หรือ 2 กรัม ส าหรับอุจจาระแข็ง น าส่งห้องปฏิบัติการ
ี
ทันที หรือเก็บตัวอย่างอุจจาระด้วยไม swab และใส่ใน Stuart’s transport media 1 อัน กรณ ี
้
ั

ี
ที่แพทย์สงสัยว่าคนไข้ติดเชื้อแบคทีเรยในกลุ่ม Vibrio ให้ส่ง swab จ านวน 2 อน และนาส่ง
ห้องปฏิบัติการทันที
3.6.2 การเพาะเชื้อ C. jejuni, การตรวจหา Clostridioides difficile toxin A/B จะต้องเป็นตัวอย่าง

ุ
่
อจจาระเหลวในขวดปราศจากเชื้อ ไมใช่ rectal swab นาส่งห้องปฏิบัติการทันที หากส่งช้าให้
เก็บที่อุณหภูมิห้องไม่เกิน 2 ชม.

3.7 ชิ้นเนื้อ (tissue)
ตัดชิ้นเนอ (tissue biopsy) 1 ลบ.ซม. ใส่ขวดปราศจากเชื้อมฝาปิดสนท อาจใส่ชิ้นเนอไว้ใน
ื้
ื้
ิ
ี
ั
่
นาเกลือปราศจากเชื้อเพื่อป้องกนไม่ให้แห้ง แต่ไมควรใช้สาร fixative เช่น formalin เพราะท าให้เชื้อ
้
แบคทีเรียตายได้

3.8 สารน้ าจากร่างกาย (body fluids)
น้ าไขสันหลัง (CSF) น้ าในช่องท้อง น้ าในข้อต่าง ๆ น้ าในช่องเยื่อหุ้มปอด และน้ าในช่องเยื่อหุ้ม
TM
TM
หัวใจ ควรเก็บตัวอย่างในขวดปราศจากเชื้อมีฝาปิดสนิท หรือขวด VersaTrek Redox 1 ปริมาตรที่
เหมาะสม 5-10 mL รองรับปริมาตรน้อยที่สุด 0.1 mL และน าส่งห้องปฏิบัติการทันทีโดยเฉพาะน้ าไข
สันหลัง ไม่ควรแช่เย็น

3.9 สิ่งส่งตรวจที่ส่งเพาะเชื้อ anaerobe เก็บได้ 3 วิธี ดังน ี้
วิธีที่ 1 ใส่สิ่งส่งตรวจลงในขวดปราศจากเชื้อมีฝาปิดสนิท (ขนาด 20 mL) ไม่ให้มีอากาศเหลืออยู่และ

ปิดปากขวดให้แน่น
วิธีที่ 2 ใช้เข็มเจาะดูดสิ่งส่งตรวจอย่างน้อย 1 mL ไล่อากาศใน syringe ออกให้หมด ปลด needle
และปิดปลาย syringe ด้วยฝาปิดเพื่อป้องกันไม่ให้สัมผัสออกซิเจน
ี
วิธีที่ 3 ใส่สิ่งส่งตรวจลงในหลอด thioglycollate broth ปิดฝาให้แน่น ห้ามเขย่าหรือเอยงหลอด
กรณีสิ่งส่งตรวจเป็นชิ้นเนื้อ ให้ใช้กรรไกรที่ปราศจากเชื้อตัดเนื้อเป็นชิ้นเล็ก ๆ ใส่ในหลอด
thioglycollate broth

~ 114 ~